ZOMERSE LEES- EN LUISTERTIPS
BOEKEN
Tim Fransen - In onze tijd: leven in het calamiteitperk
Filosoof en cabaretier Tim Fransen onderzoekt de huidige maatschappij en vraagt zich af hoe het geloof in vooruitgang ons heeft misleid, hoe we onze maatschappij kunnen herstellen, wat vrijheid werkelijk betekent, en wat de rol is van natiestaten in een geglobaliseerde wereld. Een van de oplossingen die hij aandraagt is het burgerberaad. Op pagina 232 van zijn laatste boek In onze tijd (april 2024) schrijft hij, “Misschien wel het meest beloftevolle idee, ook bij de zoektocht naar oplossingen voor ingewikkelde problemen, is dat van een burgerberaad.”
Peter Wohlleben - Onze natuur
Ook Peter Wohlleben, boswachter en schrijver, is het burgerberaad als de vorm van “democratie van de toekomst” niet ontgaan. In zijn nieuwe boek Onze natuur (juni 2024) onderzoekt hij hoe het kan dat de mens haar eigen leefomgeving vernietigt. Met verrassende vergelijkingen tussen de mens en het dieren- en plantenrijk laat Wohllenberg zien dat begrip van onze menselijke natuur essentieel is voor een nieuwe duurzame toekomst. De mens lijkt zich (zoals veel dieren) puur instinctief te gedragen, zonder oog voor duurzaamheid of de lange termijn. Dus, vraagt hij zich af, "Hoe zouden we de democratie naar een hoger niveau kunnen tillen, hoe de dictatuur van de instincten te slim af kunnen zijn?" (pagina 192). Zijn antwoord: burgerberaden.
PODCASTS
Podcast serie: How To Citizen met Baratunde Thurston
In How To Citizen praat comedian en cultuurcriticus Baratunde Thurston iedere aflevering met een inspirerende gast over wat het betekent om burger te zijn. Een ding is zeker: burgerschap is een activiteit, “citizen as a verb.” Ook gaat Baratunde in op de collectieve macht die burgers hebben en wat ze kunnen doen om die macht in te zetten. Luister bijvoorbeeld naar de aflevering met Claudia Chwalisz over burgerberaden of met Jon Alexander over het belang van burgers in de 21e eeuw.
Nooit meer slapen - David Van Reybrouck
Cultuurhistoricus en schrijver David Van Reybrouck (o.a. bekend van het boek Tegen Verkiezingen - ook een leuke zomerread) stond aan de wieg van G1000 België en ontwierp mede het ‘Ostbelgien Model’, het permanente burgerberaad in Duitstalig Belgie. In deze aflevering van Nooit meer slapen (van 7 juni) bespreekt hij met Femke van der Laan de Europese verkiezingen en hun implicaties in Nederland. Ook belicht hij de onvrede in de politiek en de Europese verschuiving naar rechts. Wat zou een veteraan uit de Tweede Wereldoorlog denken over de ontwikkeling van extreemrechts in Europa?
LONGREADS
Eentje uit de oude doos: The Other Guy and Me
Dit is wel een hele oude, maar een van meest meeslepende artikelen ooit geschreven over het burgerberaad, beloond met de True Story Award 2019. Het is een verhaal over de verbroedering tussen twee tegenpolen die elkaar ontmoeten in het Ierse burgerberaad over het homohuwelijk. Je krijgt een ontwapenend, kwetsbaar inkijkje in twee levens en leert zijdelings hoe het is om mee te doen aan een burgerberaad.
De Groene Amsterdammer: ‘Demonstreren is het begin’
In dit artikel uit de special Burgerschap in illiberale tijden van de Groene Amsterdammer werpt Leendert van der Valk de vraag op: Wat kun je doen om de democratie te beschermen? Demonstreren, volgens hem, is het begin en dat werkt vaak goed bij specifieke onderwerpen (zoals stikstof, of het klimaat). Maar “Wat is eigenlijk de gereedschapskist voor de burger die zich zorgen maakt over de rechtsstaat?". Actief burgerschap, concludeert hij, is veel subtieler en lokaler. Eigenlijk komt dat neer op goede gesprekken kunnen voeren met elkaar.
Precies daarom geeft Bureau Burgerberaad Democratische Fitness trainingen. In deze trainingen kun je oefenen met de vaardigheden die je in zulke gesprekken nodig hebt.