Beste burgerberaad-vriend, 

Buiten kleuren de bladeren langzaam goud en binnen maken we ons op voor een nieuw seizoen vol burgerberaad-ontwikkelingen. In deze nieuwsbrief bieden we je weer een waaier aan relevante updates uit burgerberaad-land, maar eerst hebben we wat te vieren, want…

🎉 Nederland krijgt een Nationaal Burgerberaad Klimaat! 🎉

 Bureau Burgerberaad heeft zich hier jaren hard voor gemaakt, dus wij trekken de champagne open. Wil je weten wat vooraf ging én wat je te wachten staat?

Lees dan snel verder in deze uitgebreide special over het

Nationaal Burgerberaad Klimaat!

NATIONAAL BURGERBERAAD KLIMAAT: WAT VOORAF GING

In de zomer van 2020 gebeurde er in Frankrijk iets bijzonders. Niet de politiek, maar 150 gelote inwoners bogen zich over het klimaatbeleid. Dit burgerberaad slaagde waar de Franse regeringen al dertig jaar vastliepen: toereikende klimaatmaatregelen bedenken, die rekening houden met verschillende zorgen en behoeften in de samenleving.

Dit inspireerde verschillende mensen in Nederland, waaronder de zes mensen die uiteindelijk Bureau Burgerberaad zouden oprichten. Hoe konden we dit in Nederland ook voor elkaar krijgen? Er volgden online gesprekken met Kamerleden, ambtenaren, raadsleden en burgerberaad-deskundigen uit heel Europa. 

🎯 De eerste mijlpaal: Kamerlid Agnes Mulder dient in oktober 2020 een motie in om onderzoek te laten doen naar de mogelijkheden van een burgerberaad rond klimaat en energie in Nederland. Een opvallend brede Kamermeerderheid stemt hiermee in. Daarmee wordt meteen duidelijk dat een burgerberaad niet links of rechts is.

🎯 De tweede mijlpaal: publicatie van het adviesrapport van de commissie Brenninkmeijer in maart 2021, dat burgerberaden ‘warm aanbeveelt’, mits er een duidelijk mandaat is en ze goed worden uitgevoerd.

Maar vervolgens loopt alles vast in de modder van een ellenlange kabinetsformatie...

Om de boel weer in beweging te krijgen begint Bureau Burgerberaad een publiekscampagne voor een Nationaal Burgerberaad Klimaat. Tientallen organisaties sluiten zich bij ons aan en ruim 15.000 mensen tekenen de petitie. Directeur van onze stichting, Eva Rovers, schrijft in het voorjaar van 2022 het pamflet Nu is het aan ons, waarin ze de Nederlandse politiek oproept te leren van de klimaatburgerberaden in de landen om ons heen en het hier nog beter te doen. Ze stuurt het boek naar alle Kamerleden en overhandigt het onder anderen aan toenmalig Klimaatminister Rob Jetten, aan Henri Bontenbal en aan Caroline van der Plas.

🎯 De derde mijlpaal: in juli 2022 sturen ministers Jetten en Bruins-Slot (Binnenlandse Zaken) een brief naar de Tweede Kamer met het voorstel om samen met de Kamer het initiatief te nemen voor een Nationaal Burgerberaad Klimaat. Een Kamercommissie doet vervolgens uitgebreid onderzoek.

🎯 De vierde mijlpaal: eind juni 2023 stemt de Tweede Kamer via een commissiedebat in met het voorstel van de ministers.

Tien dagen later valt het kabinet.

Er worden verkiezingen uitgeroepen. Weer een lange formatie. Maar er blijft beweging. De nieuwe Kamer wordt in het vroege voorjaar van 2024 via een brief en een technische briefing geïnformeerd, wat niet tot bezwaren leidt ten aanzien van de plannen. En dus kan het OFL op volle kracht vooruit met de voorbereiding van het nationale burgerberaad. Half mei wordt Nienke Meijer aangesteld als onafhankelijk voorzitter van het burgerberaad.

En nu is het dan echt zover: tussen januari en juli 2025 gaan 175 Nederlanders met elkaar in gesprek om de politiek te helpen bij een van de grootste vraagstukken van onze tijd.

Nu is het aan ons - aan inwoners én politiek - om te laten zien wat democratie echt is. Op een gelijkwaardige manier samenwerken en gezamenlijk de best mogelijke toekomst werkelijkheid gaan maken.

Het ging dus niet zonder horten of stoten, maar het burgerberaad klimaat gaat begin 2025 dan eindelijk écht van start. Wat betekent dat precies? 

In november maak je kans om als één van de 70.000 willekeurig gelote Nederlanders een uitnodiging in de brievenbus te vinden. Uit de mensen die zich opgeven wordt opnieuw geloot, dan niet willekeurig, maar ‘gewogen’ - dat betekent dat bijvoorbeeld leeftijd, geslacht, postcodegebied en opvatting over klimaat meegewogen worden. Op die manier ontstaat een groep van 175 mensen van 16 jaar en ouder, die samen een afspiegeling vormen van Nederland. Dus niet alleen mensen die veel bezig zijn met klimaat, maar iedereen, ook mensen die er sceptisch tegenover staan. 

Mijn rol is om ervoor te zorgen dat het burgerberaad het goede gesprek kan voeren en dat dit leidt tot een scherp advies aan het kabinet. Om te komen tot dat goede gesprek is het belangrijk dat de mensen in het burgerberaad zich kunnen informeren over het onderwerp, en op een manier die voor iedereen begrijpelijk is. Dus vooral geen ellenlange powerpoint-presentaties waar men urenlang naar moet luisteren, maar juist veel werkvormen waar de interactie voorop staat. Deelname aan het burgerberaad is niet alleen interessant, maar vooral ook erg leuk! Een ander belangrijk punt waar ik me actief mee zal bezighouden is het betrekken en aansporen van politiek, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties om ook echt met het advies aan de slag te gaan.

Het burgerberaad is volgens Meijer geslaagd: 

Als het goede gesprek in het burgerberaad leidt tot een stevig advies dat wordt opgevolgd door het kabinet. Dat laatste is natuurlijk cruciaal. Als er niets met het advies van dit burgerberaad gebeurt, kun je dit middel de komende decennia niet meer inzetten. En dat zou doodzonde zijn, want het heeft zoveel potentie in zich. Ik hoop dan ook dat aan het einde van de rit dit burgerberaad een inspiratie vormt voor volgende nationale burgerberaden over andere belangrijke maatschappelijke onderwerpen.

Meer informatie en updates vind je op de site: Nationaal Burgerberaad Klimaat

Je kunt je daar ook aanmelden voor de nieuwsbrief!

TERUGBLIK

Voor wie meer van Nienke Meijer wil horen: op maandag 16 september was ze samen met Eva Rovers in de Balie voor een gesprek over een sterke democratie. Klik op de video om de livestream terug te kijken (Het duo is vanaf 1:00:31 in beeld). 

Nienke Meijer en Eva Rovers in de Balie

LOKALE ONTWIKKELINGEN

Tot slot weer een update van lokale burgerberaden in Nederland. De lijst is niet volledig: kijk daarvoor op onze burgerberaad-kaart:

• In Rotterdam vond op 23 september de laatste bijeenkomst plaats van het Burgerberaad Klimaat. Op 22 oktober worden de adviezen van het beraad overhandigd aan de gemeenteraad.
• In Haarlem is een tweede burgerberaad over de complexe puzzel van het parkeerbeleid van start gegaan
• In oktober gaat het Texelse inwonersberaad van start! Dit burgerberaad gaat zich buigen over de vraag Hoe zorgen we ervoor dat Texel genoeg energie houdt? Texel loopt tegen een dreigend energietekort aan en de gemeente wil nu van de Texelaren weten welke keuzes er gemaakt moeten worden. 
• Inwoners van Heerlen konden thema's aandragen voor een burgerberaad en stemmen op hun favoriet. Het gekozen thema is leefbaarheid. Het Heerlens beraad start in 2025.
• Nieuwegein start dit najaar met een eerste burgerberaad over zorg. Er worden 160 inwoners geloot om in 2025 een advies uit te brengen.  
• Gemeente Wassenaar organiseert een burgerberaad over verkeersveiligheid, leefbaarheid, en bereikbaarheid. Het burgerberaad gaat in november van start. 
• Bijzonder nieuws: Den Helder heeft sinds kort een wethouder met de portefeuille ‘Burgerberaad’. Hopelijk voorspelt dat ook een permanente(re) rol voor burgerberaden. 

Verder zijn meerdere gemeenten zich aan het voorbereiden op hun (eerste) burgerberaad in 2025. Ben je bezig met het verkennen en/of voorbereiden van een burgerberaad en heb je informatie of advies nodig? Wij bieden ondersteuning in alle fases van de organisatie. Zie onze website en neem contact met ons op via welkom@bureauburgerberaad.nl.

KALENDER ACTIVITEITEN

Nieuw in de nieuwsbrief: een inkijkje in onze agenda. Bij Bureau Burgerberaad bruist het namelijk van de activiteiten die jij misschien interessant vindt. Hieronder een greep uit de eerstvolgende evenementen. 

• 7 okt – Inspiratiesessie Oudewater (besloten)
• 14 okt – Vervolgtraining Gespreksbegeleiding (open inschrijving)
• 16 okt – Keynote lezing bij Inspiratie Burgerschap, FIRDA Leeuwarden (besloten)
• 18 okt – Workshops tijdens de Autumn School on Citizens Assemblies, georganiseerd door FIDE in Barcelona (open inschrijving)
• 23 okt –  Research Performance Burgerberaad in de Tolhuistuin, Amsterdam. Door: Stichting Nieuwe Helden, in samenwerking met Bureau Burgerberaad (open inschrijving).
• 4 nov – Masterclass voor Ambtenaren (open inschrijving)
• 6 & 11 nov – Basistraining Gespreksbegeleiding (open inschrijving)

VOLG, LIKE EN SHARE | HELP JE ONS EEN HANDJE?

Wil je ons helpen de boodschap van Bureau Burgerberaad te verspreiden? Dat kan op deze manieren:

• Stuur deze nieuwsbrief door naar iemand die nog niet (precies) weet wat een burgerberaad is. Samen vergroten we ons bereik en inspireren we hopelijk mensen om meer te ontdekken over de toegevoegde waarde van burgerberaden met impact.
• Volg ons op social media voor updates, mijlpalen en een kijkje achter de schermen op de burelen van Bureau Burgerberaad.
  • Instagram
  • LinkedIN 
  • Facebook

• Deel of vertoon de korte explainer die Creative Beards voor ons maakte. In 90 seconden wordt uitgelegd wat een burgerberaad is en hoe het werkt. Laat de video zien in de collegezaal, tijdens een vergadering of in de kappersstoel. Het levert interessante gesprekken op, beloofd!